Honderden gesprekken bij de Luisterlijn over oorlog in heden en verleden
In de aanloop naar 4 en 5 mei, dagen van herdenken en vrijheid, blijft oorlog een onderwerp dat veel emoties oproept. Dat merken ook vrijwilligers bij de Luisterlijn. Sinds de openstelling van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR), het grootste oorlogsarchief van Nederland, voerden vrijwilligers in het eerste kwartaal al bijna 200 gesprekken over de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast gingen 769 gesprekken over andere oorlogssituaties, zoals die in Oekraïne en Gaza.
Sinds 1 januari 2025 is het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) openbaar. Dit archief bevat veel gevoelige informatie over de Tweede Wereldoorlog en roept uiteenlopende emoties op, vooral bij nabestaanden van slachtoffers en betrokkenen. Vanuit het project Oorlog voor de Rechter is de Luisterlijn gevraagd steun te bieden in de vorm van een luisterend oor.
De Luisterlijn vrijwilligers luisteren zonder oordeel
Zonder oordeel luisteren naar alle verhalen De Luisterlijn biedt een laagdrempelige en vertrouwelijke plek voor iedereen die hierover wil praten. Vrijwilligers luisteren zonder oordeel naar de verhalen van nabestaanden en betrokkenen, ongeacht hun achtergrond of familiegeschiedenis. De afgelopen maanden kwam de Tweede Wereldoorlog verschillende keren ter sprake in gesprekken bij de Luisterlijn.
“Ook actuele oorlogssituaties, zoals die in Oekraïne en Gaza, roepen sterke emoties op. Mensen bellen niet alleen over de Tweede Wereldoorlog, maar ook over hedendaagse conflicten, waarbij ze behoefte hebben aan steun en een luisterend oor”, zegt Richard Coonen, directeur-bestuurder van de Luisterlijn. Dat merkten vrijwilligers bijvoorbeeld ook toen het Russische leger in 2022 Oekraïne binnenviel.
"Als vrijwilliger bij de Luisterlijn merk ik hoe diep oorlog mensen raakt. Of het nu gaat om de pijn van het verleden of de zorgen van het heden, we kunnen de oorlogen van toen en nu niet ongedaan maken, maar we kunnen er wel zijn voor mensen die erdoor geraakt worden. Een luisterend oor kan op zulke momenten al het verschil maken”, vertelt een vrijwilliger.
Over de LuisterlijnDe Luisterlijn is 24/7 bereikbaar voor iedereen die behoefte heeft aan een vertrouwelijk gesprek. “Onze vrijwilligers bieden een luisterend oor via telefoon, chat en e-mail, anoniem en zonder oordeel. In tijden van historische confrontatie, zoals de openstelling van het genoemde archief, en bij actuele oorlogssituaties, is het belangrijk dat er een plek is waar mensen hun emoties en gedachten kunnen delen”, aldus Coonen. Vrijwilligers van de Luisterlijn zijn getraind om beladen gesprekken met zorg en aandacht te voeren. Mensen die behoefte hebben aan een luisterend oor, kunnen bellen naar 088 07 67 000. Chatten of mailen is ook mogelijk via deluisterlijn.nl.
Over het Centraal Archief Bijzondere RechtsplegingHet CABR is het grootste en meest geraadpleegde oorlogsarchief van Nederland. Dit archief omvat de dossiers van circa 425.000 personen die kort na de Duitse bezetter. In het project Oorlog voor de Rechter wordt het archief gedigitaliseerd, digitaal leesbaar en doorzoekbaar gemaakt. Oorspronkelijk zou dit archief ook online beschikbaar worden gesteld, maar op 6 december 2024 besloot minister Bruins, na advies van de Autoriteit Persoonsgegevens, dat online toegang in strijd zou zijn met de privacywetgeving. Het archief is nu fysiek in te zien in de leeszaal van het Nationaal Archief en beperkt online doorzoekbaar via oorlogvoorderechter.nl.
Oproep vrijwilligers
Mensen die geïnteresseerd zijn om aan de slag te gaan als vrijwilliger kunnen zich aanmelden via deluisterlijn.nl/vrijwilligerswerk . Wie behoefte heeft aan een luisterend oor, kan 24/7 contact opnemen via telefoonnummer 088 0767 000. Chatten of mailen is mogelijk via deluisterlijn.nl.
