Meetproject bij alle Brabantse veehouders van start
De provincie Brabant is officieel gestart met realtime meten bij 33 veehouderijen. Daarmee hoopt Brabant de vergunningverlening weer op gang te helpen. Met het realtime meten in stallen, ontstaat er een beeld van de daadwerkelijke emissies in de stal. Hiervoor worden sensoren in de stal geïnstalleerd. Brabant is de eerste provincie waar op zo'n grote schaal continue emissiemetingen worden uitgevoerd.
Er wordt gedurende één jaar gemeten waardoor de veehouder inzicht krijgt wat de daadwerkelijke emissies zijn. Een jaarrond is noodzakelijk, omdat vergunningen doorgaans zijn gebaseerd op een emissie per dierplaats per jaar en omdat seizoenomstandigheden een bepalende factor zijn in de emissie. Daarnaast is het belangrijk om kennis en ervaring op te doen over praktijktoepassingen van de beschikbare sensortechnieken in de veehouderij.
Realtime meten en monitoring geeft de veehouder handelingsperspectief om naast techniek ook de effecten van andere maatregelen zoals voer- en managementmaatregelen inzichtelijk te krijgen. Binnen dit project voert de provincie metingen uit bij vijf diercategorieën: melk(rund)vee, varkens, pluimvee, vleeskalveren en melkgeiten.
Vergunningverlening
Eén van de manieren om vergunningverlening in de veehouderij weer op gang te brengen is het verlenen van vergunningen op basis van doelvoorschriften. In een dergelijk doelvoorschrift wordt een maximale emissie van bepaalde stoffen opgenomen voor de vergunde activiteit.
Voor toezicht en handhaving van doelvoorschriften is het noodzakelijk dat de werkelijke emissie van ammoniak en methaan met voldoende betrouwbaarheid kan worden vastgesteld. In het project continu meten wordt ervaring opgedaan met het continu meten van emissies van ammoniak en methaan in de veehouderij. Het project geeft inzicht in de mogelijkheden, uitdagingen en kosten van continu meten in verschillende situaties.
“Veehouders kunnen zelf een methode kiezen waarmee de uitstoot binnen de vergunde grenzen ligt”, zegt gedeputeerde Marc Oudenhoven. “Dat geeft je als veehouder veel meer vrijheid hoe die doelen te behalen, zo zit je zelf aan het stuur. Veehouders hebben daardoor meer mogelijkheden in de toekomst.”
Vooroplopen
Melkveehouder Richard Schouten is één van de deelnemers aan het project. “De keuze om mee te doen was niet zo moeilijk. Ik heb in het verleden al wat geëxperimenteerd met maatregelen en blijf graag een beetje vooroplopen. Met metingen weet je ook waar je staat en wat maatregelen opleveren”, zegt Schouten.
De familie Schouten heeft overigens al heel veel stappen gezet qua verduurzaming. Zo is er in 2019 een nieuwe stal gebouwd die minder emissie geeft. Ook met voer hebben zij de afgelopen jaren een efficiëntieslag gemaakt. Er wordt minder eiwit gevoerd en daardoor neemt ook de ammoniakemissie af.
De provincie ging eind 2022 al op zoek naar veehouders die wilden meedoen aan deze pilot. Dat het lang geduurd heeft voor er daadwerkelijk kon worden gestart met de metingen komt onder meer doordat de metingen volgens het landelijke protocol moeten worden uitgevoerd. Dat protocol heeft Brabant uitgewerkt in concrete werkstappen in een helder stappenplan, het Brabants Meetvoorschrift.
Daarnaast moest eerst iedere pilotlocatie worden beoordeeld op meetbaarheid. Op basis daarvan werd per locatie een meetplan opgesteld en gecontroleerd. Vervolgens is de meetapparatuur geïnstalleerd en gekalibreerd. De beschikbaarheid van techniek en technisch personeel was beperkt, wat het proces heeft vertraagd.
Belangrijk voor de toekomst
Het Continu Meten van emissies is een relatief nieuwe ontwikkeling in de veehouderijsector. Het is voor het eerst dat hiermee op zo’n grote schaal wordt geëxperimenteerd. Dat levert veel nieuwe inzichten op, zowel voor de veehouders, als voor de meetbedrijven. Het project loopt tot eind 2026. De provincie betrekt de Brabantse Omgevingsdiensten actief door het organiseren van bedrijfsbezoeken en kennisdeelsessies.
De pilot wordt gefinancierd vanuit een specifieke uitkering van het Ministerie van LVVN. De provincie kreeg hiervoor een voorschot uit de 24 miljard die waren gereserveerd voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).
Inmiddels zijn die miljarden niet meer beschikbaar. Gedeputeerde Marc Oudenhoven is dan ook blij dat Brabant al een voorschot had gekregen. Volgens gedeputeerde Marc Oudenhoven is “Realtime meten de toekomst. “Dit is dé manier voor een integrale aanpak van emissies op bedrijfs- en gebiedsniveau. De ondernemer neem je serieus, je laat hen eigen keuzes maken. Die keuzes moet je op het erf laten.”
